Μπορούν οι υπέρβαροι να είναι υγιείς; Δεν είναι εύκολη η απάντηση , μη βιαστείτε να απαντήσετε.
Η παχυσαρκία έχει επανειλημμένα συσχετιστεί με καρδιοπάθειες, σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 και διάφορες μορφές καρκίνου. Η πληθώρα των ερευνών υποστηρίζουν ότι όσο αυξάνεται ο Δείκτης Μάζας Σώματος τόσο αυξάνεται και ο κίνδυνος εμφάνισης χρόνιων παθήσεων και θνησιμότητας. Ωστόσο υπάρχουν έρευνες που δείχνουν ότι οι άνθρωποι μπορούν να είναι υγιείς -ή και όχι- σε οποιοδήποτε σωματικό βάρος.
Για παράδειγμα, μια τελευταία έρευνα που δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο στο έγκυρο επιστημονικό περιοδικό Lancet εξέτασε στοιχεία πάνω από 10 εκατομμύρια ανθρώπων από 4 ηπείρους, έδειξε ότι ο Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) εκτός των φυσιολογικών ορίων (είτε λιποβαρών είτε υπέρβαρων) συνδέεται με την εμφάνιση κακής κατάστασης υγείας και πρόωρης θνησιμότητας. Παράλληλα μια άλλη έρευνα στην οποία συμμετείχαν 300.000 ενήλικες Κορεάτες, η οποία δημοσιεύτηκε επίσης τον Ιούλιο, υποστήριξε ότι η “μεταβολική υγεία” είναι πιο σημαντική από το ΔΜΣ όταν μιλάμε για μελλοντικό κίνδυνο υγείας.
Η “μεταβολική υγεία” είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται συνήθως στην ιατρική έρευνα, αλλά πλέον άρχισε να χρησιμοποιείται και ευρέως. Με τον όρο αυτό εννοούμε ότι όχι μόνο δεν υπάρχει ήδη η εμφάνιση κάποιας πάθησης (σακχαρώδης διαβήτης ή καρδιοπάθειες), αλλά δεν υπάρχουν ούτε αυτοί οι δείκτες που μπορούν να “κατηγορηθούν” για κάποια πάθηση στο μέλλον (αυξημένα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, αυξημένη αρτηριακή πίεση, χοληστερόλη).
Παρόλο που είναι πιθανό ότι οι γενετικοί παράγοντες παίζουν κάποιο ρόλο στις παθολογικές καταστάσεις όταν το σωματικό βάρος είναι αυξημένο, είναι πολύ σημαντικός παράγοντας το πώς ζούμε. Μεταβολικά υγιείς είναι πολλές γυναίκες που ενώ είναι υπέρβαρες, ακολουθούν υγιή τρόπο διατροφής, ασκούνται συστηματικά και ανήκουν σε κάποιο καλό κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο… Αυτό συμβαίνει γιατί οι γυναίκες αυτές είναι πιο πιθανό να αποζητούν ένα πιο υγιές lifestyle, το οποίο περιλαμβάνει υγιεινό φαγητό, περιοχές που είναι που έχουν υποδομές για περπάτημα και καλή πρόσβαση στις παροχές υγείας.
Αυτό που είναι ξεκάθαρο είναι ότι η υγεία μας δεν είναι κάτι το δεδομένο. Είναι στις δικές μας επιλογές να τη χάσουμε ή να την κερδίσουμε και αυτό οφείλεται στο σύνολο των καθημερινών μας ενεργειών. Η σωστή διατροφή, η καθημερινή φυσική δραστηριότητα, το κόψιμο του καπνίσματος είναι σημαντικά βήματα για να προστατεύσουμε την υγεία μας, ανεξαρτήτως πόσο είναι το σωματικό μας βάρος.
Συνήθειες, όχι ΔΜΣ
Για να είμαστε υγιείς, αλλά και για να παραμείνουμε έτσι, πρέπει να επικεντρωθούμε στις συμπεριφορές αυτές που είναι πολύ ποιο σοβαρές από το ΔΜΣ. Ένας λόγος είναι ότι ο ΔΜΣ δεν είναι ο καλύτερος τρόπος για να δει κανείς το βάρος του. O ΔΜΣ δεν μπορεί να δει τη διαφορά μεταξύ άλιπης και λιπώδους μάζας. Αυτό το κάνει μια λιπομέτρηση. Η διατήρηση της μυικής μάζας βοηθάει στη διατήρηση της καλής υγείας, ιδίως όσο μεγαλώνει η ηλικία. Από την άλλη η περίσσεια σωματικού λίπους μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης χρόνιων παθήσεων και αυτό εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το που αποθηκεύεται στο σώμα αυτό του λίπος. Το υποδόριο λίπος (το λίπος κάτω από το δέρμα) είναι το λιγότερο επικίνδυνο, ενώ το σπλαχνικό λίπος (λίπος γύρω από τα κοιλιακά όργανα) είναι πιο επικίνδυνο με το λίπος στο συκώτι να είναι το πιο σοβαρό.
Οι έρευνες όμως έδειξαν ότι τα 2/3 των υγιών υπέρβαρων με την πάροδο της ηλικίας, απέκτησαν προβλήματα υγείας. Γιατί έγινε αυτό; Η αύξηση της ηλικίας και η παράλληλη μείωση της φυσικής δραστηριότητας είναι από τους πιο πιθανούς παράγοντες.
Κουνήσου ή χάσε τα.
Η φυσική δραστηριότητα είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία ανεξαρτήτως του σωματικού βάρους στο οποίο είναι κάποιος. Μπορεί να ελέγξει και να σταθεροποιήσει τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα καθώς και της χοληστερόλης, να ομαλοποιήσει την αρτηριακή πίεση και βοηθάει στη διατήρηση της μυικής μάζας βελτιώνοντας έτσι τη σύστασης της μάζας του σώματος.
Το σημαντικό είναι να μην ξεχνάμε ότι ο καθένας/καθεμία είναι διαφορετικός και δεν είναι όλα θέμα στατιστικών. Το βάρος είναι ένας εύχρηστος δείκτης αλλά μερικές φορές ανακριβής. Το να είναι ο ΔΜΣ μέσα στα φυσιολογικά όρια δε σημαίνει αυτόματα ότι υπάρχει προστασία από την εμφάνιση προβλημάτων υγείας. Είναι στις καθημερινές μας ενέργειες να διεκδικήσουμε την προστασία του οργανισμού μας και αυτό δεν περιορίζεται μόνο στο σωματικό βάρος.