Της Χασιώτη Αμαλίας
Η νόσος Parkinson είναι μία νευρομυϊκή διαταραχή που οφείλεται σε μειωμένα επίπεδα ντοπαμίνης στα βασικά γάγγλια του εγκεφάλου.
Συμπτώματα:
- Τρέμουλο
- ακαμψία
- ανώμαλο βάδισμα και
- δυσκολία στο μάσημα, την ομιλία ή την κατάποση.
Οι άντρες επηρεάζονται ελαφρώς συχνότερα από τις γυναίκες. Η ασθένεια είναι πιο συχνή σε ηλικίες άνω των 60 ετών και το προσδόκιμο ζωής από τη στιγμή της διάγνωσης είναι περίπου 12,5 χρόνια. Kατά προσέγγιση 1-1,5 εκατομμύριο άνθρωποι επηρεάζονται από την ασθένεια. Οι αιτίες δεν είναι γνωστές και η παθοφυσιολογία είναι ελάχιστα κατανοητή.
Διατροφική αντιμετώπιση της ασθένειας
Η διατήρηση ενός φυσιολογικού σωματικού βάρους μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της νόσου. Η παχυσαρκία, που ενοχοποιείται για την ανάπτυξη πολλών ασθενειών (σακχαρώδης διαβήτης, καρδιαγγειακά νοσήματα), φαίνεται πως μπορεί να επηρεάσει και την εμφάνιση της νόσου.
Αρκετές μελέτες υποστηρίζουν ότι υπάρχουν τρόφιμα που μπορεί να βοηθούν στην πρόληψη της ασθένειας, όπως είναι τα φρούτα και τα λαχανικά. Συγκεκριμένα υποστηρίζεται ότι, με μικρότερο κίνδυνο εκδήλωσης της νόσου του Parkinson συνδέεται η κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, ψαριών, ξηρών καρπών, οσπρίων και προϊόντων ολικής άλεσης. Αντίθετα, αύξηση του κινδύνου εκδήλωσης της νόσου φαίνεται να προκαλούν τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Η συσχέτιση αυτή εμφανίζεται πιο πολύ στους άνδρες, ωστόσο είναι απαραίτητο να γίνει περαιτέρω έρευνα, καθώς υπάρχουν μελέτες που δεν επιβεβαιώνουν αυτά τα ευρήματα.
Η λεβοντόπα είναι ένα από τα βασικότερα φάρμακα που χρησιμοποιείται για την θεραπεία του Parkinson. Τόσο η λεβοντόπα όσο και η πρωτεΐνη απορροφώνται στο λεπτό έντερο, γι αυτό το λόγο η υψηλή πρόσληψη πρωτεΐνης μειώνει την απορρόφηση άρα και την αποτελεσματικότητα τoυ φαρμάκου. Η λήψη του φαρμάκου με άδειο στομάχι είναι σημαντική για την αποτελεσματικότητα της θεραπείας. Σε περίπτωση ναυτίας ο ασθενής μπορεί να πάρει το φάρμακο τρώγοντας λίγο ψωμί, αλλά όχι ένα τρόφιμο που περιέχει πρωτεΐνη.
Τα κουκιά και άλλα όσπρια μπορεί να είναι χρήσιμα για τη μείωση των διακυμάνσεων της λεβοντόπα σε σχέση με την πρωτεΐνη. Σε περίπτωση που υπάρξει ανεπιθύμητη απώλεια βάρους από τον ασθενή τότε μια αυξημένη πρόσληψη πρωτεΐνης μπορεί να χρειαστεί.
Έχει βρεθεί θετική συσχέτιση μεταξύ της ασθένειας και της υψηλής πρόσληψης λίπους, κορεσμένου λίπους, χοληστερόλης, λουτεΐνης και σιδήρου.
Βιταμίνη 6
Όσον αφορά μεμονωμένα θρεπτικά συστατικά, η αύξηση της πρόσληψης τροφίμων που περιέχουν την B6 σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου.
Φαγητά που περιέχουν Βιταμίνη 6:
- αποβουτυρωμένο γάλα σε σκόνη
- μπιζέλια και φασόλια
- γλυκοπατάτες
- αβοκάντο
- μπανάνα
- βρώμη
- χοιρινό
- τόνος
- φρέσκος σολωμός.
Τα τρόφιμα αυτά δεν είναι καλό να καταναλώνονται όταν ο ασθενής λαμβάνει φάρμακα που περιέχουν την L-dopa ως μοναδικό συστατικό (εάν υπερβολικές ποσότητες της βιταμίνης είναι παρούσες, η L-dopa μπορεί να μεταβολίζεται στην περιφέρεια και όχι στο κεντρικό νευρικό σύστημα όπου συμβαίνει η θεραπευτική της δραστηριότητα).
Mελέτες δείχνουν ότι η κατανάλωση 3-4 φλιτζανιών καφέ ημερησίως μπορεί να λειτουργήσει προληπτικά προς την ασθένεια, βέβαια απαιτούνται περαιτέρω μελέτες πάνω στο θέμα αυτό.
Δυσκολία στο μάσημα και στην κατάποση
Όταν ένας ασθενής αντιμετωπίζει δυσκολία στο μάσημα και την κατάποση της τροφής, τότε τα γεύματά του θα πρέπει κατά κύριο λόγο να πολτοποιούνται ή να ψιλοκόβονται (φρουτόκρεμες, σούπες, κτλ). Αν χρειαστεί, τα γεύματα μπορούν να είναι και μικρότερα.
Συμπερασματικά
Ο ρόλος της διατροφής στην πρόληψη του Parkinson, σε πολλές μελέτες είναι αντικρουόμενος, γι αυτό τον λόγο χρειάζεται να γίνουν περισσότερες μελέτες και περαιτέρω διερεύνηση. Φαίνεται όμως ότι μια ισορροπημένη διατροφή και η προσκόλληση του ασθενή κοντά στο Μεσογειακό πρότυπο, μπορεί να παίξει ένα προστατευτικό ρόλο απέναντι στην ασθένεια αυτή! Πειραματικές θεραπείες εξετάζονται (εξέλιξη στην βαθιά διείσδυση στον εγκέφαλο, άλλες χειρουργικές παρεμβάσεις) και οι προσπάθειες με την έρευνα στα βλαστικά κύτταρα δίνουν βάση στην ελπίδα ότι η θεραπεία δεν είναι μακριά!
